Şehir hastanelerindeki tehlikenin farkında mısınız?

Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeli ile yaptırılan, Sağlık Bakanlığının  şehir hastaneleri programı hepimizin malumu.
Konu hakkında önceden bu blogda çeşitli yazılar yazdım.
Bir yazımda, şehir hastanelerinin Sağlık Bakanlığı Bütçesi üzerindeki yükü hakkında şunu ifade etmiştim: “Yaklaşık 43 bin yataklı şehir hastanelerinin yıllık hizmet bedeli ödemesi Bakanlık bütçesinin yaklaşık % 39’unu oluşturacak. Hizmet bedeli ödemesi Bakanlığın yatırım bütçesinin 1,7 katı olacak.”
Bu yazıyı, 2016 yılında, derleyebildiğim sınırlı bilgiyle yazmıştım.
2019 yılı itibariyle yeni bilgilere erişince, bu değerleri yenilemek gerekti (bu yazıyı önceki yazımla birlikte okumanızı tavsiye ederim).
Yeni hesaplamaların özeti aşağıdaki tabloda yer almaktadır (tabloyu büyütmek için üzerini tıklayınız).

2018 yılı itibariyle 8 şehir hastanesi faaliyete geçti ve 13 yeni  şehir hastanesinin de 2021 yılına kadar faaliyete geçmesi öngörülüyor.

Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü verilerine göre faaliyete geçen 8 şehir hastanesinin yatak kapasitesi 8.364 adet (Satır I), bu hastaneler için 2019 yılı bütçesine konulan kullanım (3,7 milyar TL) ve hizmet (2,5 milyar TL) bedelleri toplamı 6,2 milyar TL’dir (Satır II).

Bu durumda, Ocak/2019 dönemi fiyatlarıyla yıllık yatak başına ödenecek ortalama bedel 735 bin TL’dir (Satır III). (Şehir hastanelerinde ödenecek bedeller 3 ayda bir enflasyon ve kur gelişmelerine göre güncellenmektedir).

2018 yılı sonu itibariyle sözleşmesi imzalanan 21 şehir hastanesinin yatak kapasitesi 30.815’dir (Satır IV).

Bu hastanelerin yıllık yatak başına ortalama bedelinin, 2019 bütçesinde ödenek ayrılan hastanelerdeki yatak başına bedele eşit olduğunu kabul edersek; Ocak/2019 dönemi fiyatlarıyla sözleşmesi imzalanan 21 hastane için ödenecek yıllık toplam bedel 22,7 milyar TL’dir (Satır V). (tekrarlanan rekabetçi ihalelerde ortaya çıkan birim bedelin standart sapmasının çok düşük olması beklenmelidir).

2018 yılı sonu itibariyle, Sağlık Bakanlığı Şehir Hastanesi Programı kapsamında yer alan 31 şehir hastanesinin yatak kapasitesi ise 42.103’dür (Satır VII).

Aynı hesaba göre Ocak/2019 dönemi fiyatlarıyla Programda yer alan 31 hastane için ödenecek yıllık toplam bedel 31 milyar TL’dir (Satır VIII).

Bu bilgiler bize dehşet şeyler söylüyor.

• 2019 yılında, şehir hastaneleri için tahsis edilen ödeneklerin toplamı Bakanlık bütçesinin % 13’üdür (II/X).
• Sözleşmesi imzalanan 21 hastanenin tamamı faaliyete geçtiğinde, ödenecek bedel toplamı Bakanlık bütçesinin % 47’si olacaktır.
• Şu anda fizibilite, onay ve ihale süreçleri devam eden 10 şehir hastanesi de faaliyete geçtiğinde, Programdaki 31 hastane için ödenecek toplam bedel Bakanlık bütçesinin % 64’ü olacaktır.
• Öte yandan, 31 hastane için ödenecek toplam bedel, Bakanlığın 2019 yılı yatırım bütçesinin tam 8 katıdır (VIII/XI). 
•  Bütçesinin üçte ikisi şehir hastanelerine gidecekse, Bakanlık mal ve hizmet alımlarını nasıl yapacak, personel maaşını nasıl ödeyecek, mevcut tesislerin bakım-onarımını nasıl yapacak ve artık yeni hastane yapabilecek mi?
• Bakanlık, Sağlıkta Dönüşüm Programında belirtilen “yaşlılar ve yoksullar dahil bütün vatandaşların erişimine açık olacak evrensel sağlık hizmetini” nasıl sunacak?

Tehlikenin, gerçekten farkında mısınız?