Üçüncü Köprü’nün Proje Değeri ve Yatırımın Geri Dönüş Süresi

      Ankara-İstanbul Boğazı’na inşa edilecek 3’üncü köprünün yapımını da içeren Kuzey Marmara Otoyolu Projesi’nin Odayeri-Paşaköy Kesimi’nin ihalesi sonuçlandı.
      İhaleyi kazanan firma yatırım süresi dâhil (36 ay) ihaleyi 10 yıl 2 ay 20 günlük süre vererek kazandı. Proje kapsamında üçüncü köprü ile birlikte 35 kilometrelik bağlantı yolu ve OdayeriPaşaköy arası 60 kilometre uzunluğunda otoyol inşa edilecek. Basında yer alan haberlere göre yatırımın yaklaşık maliyetinin 2,5 milyar ABD doları olması bekleniyor.
      Bir köşe yazısında ihalenin sonucu şu şekilde yorumlandı: “ortaklar köprüyü yaklaşık 7 yıl işleterek hem maliyeti çıkaracaklar, hem de para kazanacaklar. Bunun için her gün köprünün ve otoyolun yaklaşık 1 milyon dolar getirisinin olması gerekir. Ne denebilir? Allah yardım etsin!”
      Yazar haksız sayılmaz. Ancak, bilinmesi gerekir ki başka bir yardıma ihtiyaç kalmaksızın, devletimiz projeye yardım elini baştan beri uzatmış durumdadır.

      Basında da geniş biçimde yer aldığı gibi proje kapsamında devlet yatırımcıya günlük 135 bin araç geçiş güvencesi vermektedir. (Bazı gazetelerde bu günlük garantiler yanlışlıkla yıllık olarak verilmiştir. Doğrusu 135 bin/gün araç geçiş güvencesidir). Bu kapsamda köprüyü kullanacak otomobillerden $3+KDV ve otoyolu kullanacak otomobillerden de geçiş ücreti olarak kilometre başına $0.08+KDV tahsil edilecektir.Ayrıca kamyon ve otobüs gibi büyük taşıtlarda dingil sayıları dikkate alınacak. Dingil sayısı belli bir katsayıyla çarpılacak ve geçiş ücretleri belirlenecek.135 bin otomobilin altında kalındığında, aradaki fark ne olursa olsun devlet tarafından ödenecektir.
      Araç geçiş güvencesi çerçevesinde yatırımcıya, KDV hariç köprü geçişi için $405 bin/gün ve 95 kilometre otoyol için 1 milyon 26 bin ABD doları/gün olmak üzere toplam $1,4 milyon/gün üzerinde gelir garantisi verilmektedir. Örneğin 35 bin araç/gün trafik olduğunda, 100 bin araç/günlük ücret ($1 milyon/gün) yatırımcıya devlet tarafından ödenecektir. Diğer bir deyişle yazarın Allah’tan istediği kolaylığı devletimiz kendisi sağlamaktadır.
      Yatırımcıların ihalede teklif ettikleri toplam süreden yatırımın süresini (36 ay) düştüğümüzde işletme süresi olarak 2.633 gün (yaklaşık 7 yıl üç ay) kalmaktadır. Bu süre zarfında yatırımcıya garanti edilen toplam gelir seviyesi ise yaklaşık $3,8 milyardır. Bir an için projedeki bakım ve işletme giderlerini ihmal edersek, basında yer alan asgari araç güvencesi ve toplam yatırım maliyeti ($2,5 milyar) çerçevesinde, yatırımın geri dönüş süresinin 4 yıl 10 ay olduğu görülmektedir. Fena bir yatırım değil. Köprü ve otoyolların bakım ve işletme giderlerinin bu sonucu dramatik biçimde etkileyecek kadar büyük olmadığına da dikkatinizi çekerim.
       Yatırımcılar yatırımın maliyetini ve süresini düşürebildikleri ölçüde kârlarını artıracaklar ve yatırımın geri dönüş süresini düşüreceklerdir. Yatırım süresinin düştüğü her bir ay için yatırımcılar ekstra $43 milyon gelir elde edeceklerdir.
       Sonuç olarak üçüncü köprü projesi yatırımcılar açısından güzel bir iş. Yeter ki kredi temini ve yatırım süreleri içerisinde kalmayı becerebilsinler.